Zero waste, less waste – dlaczego warto wprowadzić te zasady w swojej kuchni?
Zero waste, znane także jako less waste lub no waste to filozofia życiowa, która opiera się na nie marnowaniu i ograniczaniu strat zarówno w żywności, jak i tworzywach, dzięki czemu:
działamy bardziej etycznie,
wspieramy recykling,
generujemy mniejszą ilość śmieci,
mniej obciążamy nasze środowisko.
Nie tylko na wysypiska trafia mniej odpadów, ale – w związku z mniejszym popytem – spada produkcja produktów jednorazowych, więc na rynku jest ich coraz mniej. Swoimi wyborami zachęcamy producentów do bardziej etycznej produkcji i tworzenia akcesoriów z myślą o wielorazowości, ponownym przetworzeniu, trwałości i ekologii.
Co ciekawe, zero waste opiera się nie tylko na wyszukiwaniu kreatywnych sposobów na ponowne użycie opakowań wielorazowych i rezygnacji z różnych jednorazówek. Pozwala także nauczyć się lepszej organizacji pracy i przestrzeni w kuchni. Może być sposobem na oszczędzenie pieniędzy i mądrzejsze zarządzanie budżetem, a nawet oszczędzać nasz czas. Zamiast chodzić po sklepach, szukać i kupować kolejne rzeczy, możemy nauczyć się przetwarzać i wykorzystywać to, co już mamy.
Akcesoria i gadżety zero waste do kuchni
Na wiele patentów i pomysłów do kuchni zero waste wcale nie musimy wpadać sami. W sklepach jest już wiele propozycji, które ułatwią nam życie i organizację kuchni. To sprawia, że próg wejścia w styl życia no waste i less waste jest znacznie niższy. Zmiana nawyków i większa uważność w konsumpcji nie wymagają już od nas tyle czasu i wysiłku, co kiedyś. Oto kilka akcesoriów i gadżetów do ekodomu, które pomogą ci żyć zgodnie z zasadami zero waste:
1. Wygodne kosze do segregacji śmieci
Jedną z ważniejszych zasad zero waste jest recykling, czyli segregowanie odpadów tak, by móc maksymalnie wykorzystać je do przetworzenia na nowe produkty i ograniczyć ilość marnowanych tworzyw. Takie postępowanie ułatwią ci dobrze oznakowane, wygodne w użyciu kosze na odpady.
Szukaj takich koszy, które:
nie blokują dostępu do siebie nawzajem;
mają odpowiednie wielkości do częstotliwości wykorzystywania danych odpadów;
są wykonane z łatwych w czyszczeniu tworzyw przetwarzalnych (najlepiej metali);
są na kółkach i łatwo się je wysuwa oraz przestawia;
mają oznakowania kolorystyczne, które pomogą ci zapamiętać, co jest do czego;
mają wyjmowane pojemniki wewnętrzne, co pozwala nie używać worków na śmieci, tylko wynosić śmieci właśnie w takim pojemniku z rączką.
Dla ułatwienia segregacji warto też wydrukować sobie samemu krótką rozpiskę, które produkty wrzucamy do jakiego kosza. W przypadku oczywistych rzeczy może nie być potrzebna, ale czasem trafią się problematyczne odpady, jak pojemniki po farbach (których nie wrzucamy do plastiku), kartony po pizzy (które nie nadają się do recyklingu papieru, gdyż są zatłuszczone) i wiele innych.
2. Saturator do wody gazowanej
Ekspres do gazowania wody SodaStream jest doskonałym gadżetem dla osób, które chcą ograniczyć zakup jednorazowego plastiku. Za jego pomocą sami dodamy bąbelki do wody z kranu, bez potrzeby zakupu butelkowanej wody gazowanej. To nie tylko ograniczy generowane przez nas odpady, ale również oszczędzi nam czas na zakupach i noszenia ciężkich zakupów.
Ponadto niekupowanie wody gazowanej w sklepach zmniejsza na nią popyt, a jak wiemy, gdy spada potrzeba konsumenta, maleje też podaż. Firmy produkują więc mniej towaru opartego na produkcji plastiku, zmniejsza się nie tylko jego ilość na rynku, ale także ilość wody i energii potrzebna na jego produkcję.
Saturatory do wody gazowanej SodaStream pozwalają na przygotowanie świeżych bąbelków ze zwykłej kranówki. Taką wodę można pić solo, ale także z dodatkiem licznych syropów smakowych dzięki czemu wcale nie trzeba rezygnować z ulubionych napojów gazowanych.
3. Woskowijki
Woskowijki, czyli bawełniane owijki nasączone woskiem, pozwalają ograniczyć zużycie folii i papieru do pakowania (papieru, którego nie da się recyklingować, gdyż ma kontakt z tłuszczem). Dostosowują się do kształtu pakowanego produktu tak samo jak zwykła folia i zabezpieczają go przed wysychaniem, zabrudzeniami i utratą świeżości. Jednocześnie jednak można je myć i ponownie wykorzystywać.
Co ważne – woskowijek nie trzeba koniecznie kupować. Da się je zrobić samodzielnie, wykorzystując ponownie np. zniszczone bawełniane koszulki, stare bawełniane ścierki, niemodny bawełniany obrus, prześcieradła po babci, ścinki naturalnych materiałów, które zostały nam z innych projektów rękodzielniczych. Tkaninę wystarczy posypać oskrobanym ze świecy woskiem (najlepiej sojowym), przykryć papierem do pieczenia i przeprasować żelazkiem. Wosk rozpuści się i sprawi, że materiał nie będzie nasiąkał zanieczyszczeniami oraz stanie się sztywny i zachowujący kształt, przy jednoczesnej plastyczności.
4. Butelki na wyjście dla całej rodziny
W swojej kuchni zawsze warto mieć butelki wielorazowe. To pozwala ograniczyć kupno jednorazowych butelek w czasie wyjść, podróży, w drodze do szkoły i pracy.
W przypadku butelek wielorazowych niefiltrujących warto zwrócić szczególną uwagę na to, z czego są wykonane. Warto wybierać te zrobione z metalu lub szklane, by ograniczyć ilość plastiku. Są cięższe, ale odporniejsze na temperatury, zdrowsze dla nas i dla środowiska oraz trwalsze. Lepiej utrzymują też temperatury napojów – zarówno zimne, jak i ciepłe. Dobrym rozwiązaniem są też butelki wykonane z tritanu - nowoczesnego platiku odpornego na uszkodzenia mechaniczne i matowienie, który nie zawiera kontrowersyjnego BPS (bisfenolu S) i BPA (bisfenolu A), jak inne tworzywa sztuczne. Jest na tyle wytrzymały, że spokojnie posłuży przez wiele lat. W butelkach z tritanu np..Fuse SodaStream można też gazować wodę za pomocą saturatora SodaStream. Ich szczelne korki zabezpieczają przed ulatnianiem się dwutlenku węgla i utratą bąbelków. Woda jest więc idealnie gazowana przez cały dzień.
5. Kubki termiczne i termosy
Picie z kubków termicznych lub przelewanie wrzątku z czajnika do termosu, gdy zagotujemy dużo wody, pozwala ograniczyć energię elektryczną, której wytwarzanie także wiąże się z zanieczyszczaniem środowiska. Daje też pewną oszczędność na rachunkach za prąd i oszczędność czasu – nie musimy co chwila dogotowywać wody, mamy ją cały czas pod ręką.
6. Wielorazowe gąbki
Korzystanie ze zmywaków, które z czasem się zużywają, to strata surowców i generowanie dodatkowych odpadów. Mało osób bowiem zdaje sobie sprawę, że takie akcesoria są robione z plastiku.
Na szczęście na rynku pojawiły się gąbki wielorazowe, które po silnym zabrudzeniu można prać w pralce lub czyścić w zmywarce. Zazwyczaj są one wykonywane z bawełnianego frotte i wypełnione owatą, dzięki czemu świetnie się pienią i dobrze nasiąkają wodą. W razie zniszczenia można je bez obaw wyrzucić – są naturalne, więc nie będą rozkładały się tysiące lat, jak te z plastiku.
7. Wyciskarka do soków
Owoce i warzywa, które przestały wyglądać apetycznie, są nieco obite lub mają skazy na skórce, zwykle zalegają w naszej lodówce. Niechętnie po nie sięgamy, co skutkuje tym, że w końcu się psują i lądują w koszu. W myśl zasad zero waste warto takie owoce i warzywa po prostu przetworzyć. Najprostszy sposób to wyciśnięcie z nich soku. Sokowirówka lub wyciskarka do owoców i warzyw pomogą nam w tym i sprawią, że zyskamy pyszne i zdrowe napoje dla całej rodziny. Takie soki można też wykorzystać jako podstawę zup, koktajli, sosów, a nawet zagotować z przyprawami (w przypadku słodkich soków z cynamonem, kardamonem, skórką pomarańczową, goździkami, a w przypadku tych wytrawnych z wybranymi ziołami) i zawekować, by przedłużyć ich trwałość.
8. Kompostownik
Kompostowanie jest jedną z ważnych zasad zero waste. W wersji domowej może oznaczać zarówno kupno kompostownika przydomowego i robienie własnego kompostu, jak i po prostu zbieranie resztek organicznych (roślinnych) do użyźniania nimi podłoża domowych roślin (np. fusów po kawie).
Najczęstsze w gospodarstwach domowych są tak zwane wermikompostowniki, czyli kompostowniki, które przetwarzają odpadki na kompost za pomocą dżdżownic, ale dostępne są także warianty kompostowników, które wykorzystują w tym celu bakterie probiotyczne w płynie.
Co ciekawe, kompostownik nie potrzebuje wcale bardzo dużo miejsca. Można go zamontować nie tylko obok domu jednorodzinnego, gdy ma się działkę, ale także np. na balkonie.
