Okazuje się, że ponad 80% Polaków nie pije wystarczającej ilości wody¹. A przecież mamy do niej tak łatwy dostęp. Wystarczy odkręcić kran. Dlaczego tego nie robimy? Czy stronienie od kranówki wynika z obawy o zdrowie? Czy można pić wodę z kranu? Podchodzimy do tego tematu nieufnie, choć niepotrzebnie. Czym może zaskoczyć cię kranówka? W artykule obalamy powszechnie mity i udowadniamy, że picie wody z kranu to mądra decyzja.
Woda z kranu – czas obalić mity
Czy można pić wodę z kranu? To pytanie, które dość często pojawia się w naszych głowach. Podejście ugruntowane w przeszłości wpływa na nasze podejście do kranówki. Nie wzięło się to znikąd. W latach 70. i 80. ubiegłego wieku jakość wody pitnej z kranu pozostawiała wiele do życzenia. Normy nie były tak rygorystyczne i często kontrolowane, jak jest obecnie². Dziś nie ma podstaw, by obawiać się picia wody z kranu.
To czyste fakty – normy jakości wody pitnej
Skąd pewność, że możemy śmiało korzystać z wody z kranu? Ponieważ obecnie kranówka jest stale kontrolowana. Nadzór nad jej jakością sprawuje między innymi Państwowa Inspekcja Sanitarna (PIS)³. Woda z kranu musi też odpowiadać wymaganiom w ustawach i rozporządzeniach. Jej jakość jest regulowana między innymi na podstawie:
rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi z 7 grudnia 2017 r. (Dz. U. z 2017 r. poz. 2294)⁴;
ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków z 7 czerwca 2001 r. (Dz. U. z 2020 r. poz.2028)⁵.
Według norm przedstawionych w wyżej wymienionych dokumentach kranówka nie może być gorszej jakości niż woda butelkowana. Sprawdza się między innymi takie parametry jak:
odczyn pH;
klarowność;
barwa;
smak;
zapach;
twardość;
obecność jonów, azotanów, azotynów, pestycydów, żelaza, manganu;
obecność drobnoustrojów (liczba bakterii grupy coli, Escherichia coli, enterokoki kałowe, Clostridium perfingers, liczba mikroorganizmów w 22±2℃ po 72 godzinach).
Oprócz tego w wielu miastach można uzyskać informacje na temat stanu wody wodociągowej. Przykładowo – stolica dysponuje stroną internetową, na której są podawane dane dotyczące jakości wody kranowej każdego miesiąca, ze wszystkich stołecznych zakładów wodociągowych⁶.
Jak sprawdzić jakość wody z własnego ujęcia? Możesz zanieść próbkę do Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej. Po uiszczeniu odpowiedniej opłaty oddział wykona badania fizykochemiczne i mikrobiologiczne wody.
Czy woda z kranu jest zdrowa?
Niemal co 4. Polak uważa, że woda z kranu jest niezdrowa i niskiej jakości. Kategorycznie nie podają jej dzieciom, niemowlętom i gościom. Jednak co 5. osoba nie widzi różnicy między kranówką i wodą butelkowaną. Oprócz tego chętniej wypilibyśmy kranówkę zaproponowaną w restauracji w krajach zachodnioeuropejskich⁷.
Nieufność wobec wody z kranu w Polsce wynika, jak już wcześniej wspomnieliśmy, z zakorzenionych w dzieciństwie w naszej świadomości obaw co do jej jakości. Uparcie wmawiano nam, że wodę z kranu można jedynie wypić po przegotowaniu. Obawy mogą też budzić stany techniczne rur wodociągowych w starym budownictwie.
Obecnie kranówka jest zdatna do picia. W większych miastach jej jakość jest kontrolowana nawet codziennie⁸, w mniejszych – raz w miesiącu, ale oczywiście przy stałym zachowaniu norm.
Woda z kranu może bez obaw stać się podstawą diety. A dzięki temu, że jest łatwo dostępna, pomoże w zachowaniu regularnego nawadniania organizmu.
Sprawdź, dlaczego woda jest ważna dla człowieka >>
Z czego składa się kranówka? W zasadzie nie różni się niczym od wody butelkowanej. Jest jak ona dobrym źródłem minerałów (magnez, sód, wapń, chlor, fluorki, siarczany czy wodorowęglany). Co ciekawe, woda z kranu może nawet zawierać ich więcej niż mineralna czy źródlana⁹.
Woda z kranu – przewaga nad wodą butelkowaną
Kranówka ma naprawdę wiele zalet. Oprócz tego, że jest równie dobrym źródłem minerałów, jak butelkowana, ma nad nią pewną przewagę. A nawet kilka.
Picie wody z kranu to mądre posunięcie – ekonomiczne i ekologiczne
Woda z kranu ma szereg zastosowań. Może być bezpośrednio pita oraz wykorzystywana do gotowania, przygotowania kawy, herbaty, lodu, a także do podlewania czy zraszania kwiatów. Jest powszechnie dostępna, a jej wykorzystanie generuje niskie koszty.
Dlaczego picie wody z kranu jest ekologiczne? Korzystanie z kranówki znacząco minimalizuje produkcję odpadów. Większość plastikowych butelek ląduje na wysypiskach śmieci. Jedynie niewielki procent jest ponownie przetwarzany¹⁰. Oczywiście z roku na rok to się zmienia, ponieważ dystrybutorzy wody butelkowanej coraz częściej korzystają ze zrecyklingowanych tworzyw PET. Nie da się jednak ukryć, że produkcja plastikowych opakowań i ich transport pozostawiają po sobie ogromny ślad węglowy¹¹.
Korzystanie z wody kranowej to także duża oszczędność pieniędzy w skali roku. W zależności od zarządzania budżetem i częstotliwości picia kranówki, można zmniejszyć wydatki nawet o kilkaset złotych.
Jeszcze jedna przewaga wody z kranu nad butelkowaną? Oszczędność miejsca, czasu i… siły mięśni. Jedna zgrzewka wody to przeważnie 9-10 kilogramów. Aby mieć ją w zasięgu w mieszkaniu, musi być gdzieś przechowywana. Musimy ciągle być w gotowości i reagować, gdy jej zapasy zaczynają się kończyć. W przypadku kranówki ten problem nie istnieje – zawsze jest dostępna (pomijając oczywiście rzadkie przypadki przerwy w dostawie wody).
A co z fanami bąbelków?
Jeśli w życiu duży nacisk kładziesz na ekologię, ale troska o środowisko przegrywa z upodobaniem do bąbelków w wodzie, mamy dla ciebie rozwiązanie. Saturator SodaStream daje możliwość uzyskania świeżej wody gazowanej z kranówki. Nasyca ją bąbelkami (CO₂), dając podwójną radość:
gwarantuje dobry smak – wodę możesz dodatkowo wzbogacić specjalnym syropem, zmieniając ją w ulubiony pyszny napój;
uspokaja sumienie – pozwala na ograniczenie zużycie plastiku.
Przy użyciu jednego cylindra CO₂, który otrzymasz w zestawie z saturatorem, możesz przygotować nawet 60 l pysznej wody gazowanej ze zwykłej kranówki, bez wychodzenia z domu.
¹ http://www.wodadlazdrowia.pl/pl/1017/0/odwodnieni-polacy.html
² https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Studia_i_Prace_Wydzialu_Nauk_Ekonomicznych_i_Zarzadzania/Studia_i_Prace_Wydzialu_Nauk_Ekonomicznych_i_Zarzadzania-r2017-t47-n2/Studia_i_Prace_Wydzialu_Nauk_Ekonomicznych_i_Zarzadzania-r2017-t47-n2-s77-87/Studia_i_Prace_Wydzialu_Nauk_Ekonomicznych_i_Zarzadzania-r2017-t47-n2-s77-87.pdf
³ https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Studia_i_Prace_Wydzialu_Nauk_Ekonomicznych_i_Zarzadzania/Studia_i_Prace_Wydzialu_Nauk_Ekonomicznych_i_Zarzadzania-r2017-t47-n2/Studia_i_Prace_Wydzialu_Nauk_Ekonomicznych_i_Zarzadzania-r2017-t47-n2-s77-87/Studia_i_Prace_Wydzialu_Nauk_Ekonomicznych_i_Zarzadzania-r2017-t47-n2-s77-87.pdf
⁴ https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170002294/O/D20172294.pdf
⁵ https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20010720747
⁶ https://mpwik.com.pl/view/jakosc-wody/
⁷ https://docplayer.pl/36735639-Bariery-i-uprzedzenia-zwiazane-z-woda-z-kranu-i-woda-w-butelkach.html
⁸ https://um.warszawa.pl/-/warszawska-kranowka-bezpieczna-i-czysta
⁹ https://www.pijwode.pwik.oswiecim.pl/Mineraly-w-naszej-wodzie-26.html
¹⁰ https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Studia_i_Prace_Wydzialu_Nauk_Ekonomicznych_i_Zarzadzania/Studia_i_Prace_Wydzialu_Nauk_Ekonomicznych_i_Zarzadzania-r2017-t47-n2/Studia_i_Prace_Wydzialu_Nauk_Ekonomicznych_i_Zarzadzania-r2017-t47-n2-s77-87/Studia_i_Prace_Wydzialu_Nauk_Ekonomicznych_i_Zarzadzania-r2017-t47-n2-s77-87.pdf
¹¹ https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C33690%2Cslad-weglowy-plastiku.html