Zmiany klimatyczne, wzrost populacji, niedobory wody… To trudne kwestie i nie każdy jest w stanie pozostawać na bieżąco z najnowszymi danymi w tym temacie. Jednak wyzwania, jakie przed nami stoją w związku z tą sytuacją, dotykają każdego. W jaki sposób i ty możesz przyczynić się do zmniejszenia zużycia wody na świecie? Przyglądamy się prostym i łatwo dostępnym sposobom na oszczędzanie wody w domu.
Marnowanie wody – trochę faktów
Oszczędzanie wody a oszczędzanie… prądu
Wyzwanie: oszczędzanie, czyli dlaczego warto?
Ograniczenie zużycia wody jest korzystne zarówno dla środowiska naturalnego, jak i dla twojego portfela. Woda jest niezwykle cennym zasobem – używamy jej każdego dnia. Jest niezbędna do życia dla nas, dla roślin i zwierząt, jest także czynnikiem pozwalającym zachować równowagę ekosystemów, a w dodatku pełni kluczową rolę w gospodarce. Spadek jej dostępności może więc wiązać się z wieloma niekorzystnymi konsekwencjami, od wzrostu cen żywności i produktów, po wysuszanie się rzek i jezior czy okresowe braki wody w kranie.
Mniejsze zużycie wody jest zatem jednym z najważniejszych proekologicznych działań, jakie możesz podjąć. To ważne nie tylko z naszej obecnej perspektywy, ale też dla przyszłych pokoleń, które będą musiały stawić czoła prawdopodobnie jeszcze większym wyzwaniom z tym związanym.
Czy naprawdę marnujemy aż tak dużo wody? Może wydaje ci się, że cię ten problem nie dotyczy, bo nie zużywasz wody bez potrzeby? Niestety dane nie pozostawiają wielu wątpliwości. Mimo że temat w mediach podnoszony jest regularnie i zwiększa się świadomość społeczna w temacie, wody marnujemy wciąż dużo za dużo. Dosłownie przecieka nam przez palce.
Średnio jedna osoba zużywa ok. 150 litrów wody dziennie (dane dla Polski). Tylko mały ułamek z tego to woda, którą pijemy lub której używamy do przyrządzania jedzenia. Większość zużywamy w codziennych czynnościach, takich jak:
Na samo spłukiwanie wody w toalecie marnujemy nawet 50 litrów wody dziennie! Tymczasem woda, którą wypijamy to zaledwie… ok. 3 litrów [1]. Jest więc pole do manewru.
Oszczędzanie wody nie musi być ani trudne, ani skomplikowane. W pierwszej kolejności przyjrzyj się swoim codziennym nawykom. Następnie spróbuj zastosować nasze porady dotyczące małych-wielkich zmian, dzięki którym będziesz bardziej eko.
Czy na pewno zakręcasz kran za każdym razem, gdy nie potrzebujesz wody podczas mycia rąk bądź zębów? Nawet jeśli wydaje się, że to tylko niewielka ilość wody, to czynności te przecież powtarzamy wielokrotnie w ciągu dnia, codziennie. W skali miesiąca może się więc okazać, że zmarnowanej w ten sposób wody wcale nie jest mało.
Słynna już zamiana kąpieli na prysznic również nie jest tylko pustym hasłem. Ilość zużytej wody w obu przypadkach zależy od wielu czynników, np. rozmiarów wanny czy czasu trwania prysznica. Jednak w przypadku kilkuminutowego szybkiego prysznica, możemy mówić o nawet kilkukrotnej oszczędności zużycia wody w porównaniu do kąpieli w wannie.
Jeśli przed wzięciem prysznica musisz zazwyczaj odczekać dłuższą chwilę, zanim woda się nagrzeje, to również jest to sytuacja, której warto bliżej się przyjrzeć. Być może dałoby się tę wodę zbierać do wiadra lub miski i wykorzystać później do podlewania kwiatów bądź przy sprzątaniu?
Dodatkową wskazówką, którą możesz wziąć pod uwagę, jest możliwość zainstalowania napowietrzaczy na kran (perlatorów). Sprawiają one, że strumień wody jest rozszczepiony i pojawiają się w nim pęcherzyki powietrza. W codziennym użytkowaniu praktycznie nie widać żadnej różnicy pod względem komfortu. Za to zużycie wody może się dzięki temu zmniejszyć nawet o 60% [2]!
Również w kuchni znajdziesz sporo okazji do tego, by wprowadzić drobne zmiany na lepsze. Najbardziej popularnym pomysłem jest kupno zmywarki zamiast ręcznego mycia naczyń. Warto jednak pamiętać o kilku ważnych sprawach. Im wyższej klasy sprzęt, tym większa szansa, że jest on również ekonomiczny i ekologiczny. Szukaj sprzętu o jak najwyższej klasie energooszczędności. Załadowuj go zawsze do pełna, a unikaj pustych przebiegów, czyli mycia jedynie kilku kubków. Warto też korzystać z trybu EKO. Co prawda mycie trwa wówczas dłużej, ale zużycie wody jest wyraźnie niższe przy równie dobrych rezultatach.
Również przy kuchennym zlewie sporo osób popełnia małe grzeszki powodujące marnowanie wody bez potrzeby. Zdarza ci się przepłukiwać niemal czysty kubek lub talerzyk? Prawdopodobnie spokojnie możesz ten krok pominąć. Jeśli naczynia nie są naprawdę brudne, po prostu użyj ich jeszcze raz. Dotyczy to np. szklanki po wodzie. Jeśli zaś płuczesz warzywa albo owoce, staraj się zbierać zużytą w ten sposób wodę – np. zatykając zlew. Może ona być wykorzystana w podobny sposób, co woda po myciu rąk – do podlewania roślin, przy sprzątaniu, do spłukiwania toalety itp.
Co więcej, można dać drugie życie nawet wodzie, która pozornie nie nadaje się już do niczego. Mowa tu o wodzie po gotowaniu – np. makaronu, kaszy, ziemniaków. Raczej nie sprawdzi się przy sprzątaniu, za to do spłukiwania WC już jak najbardziej, a i kwiatom nie zaszkodzi.
Oszczędzanie wody i elektryczności to, wbrew pozorom, wcale nie są dwa różne tematy. I łączy je nie tylko to, że więcej pieniędzy może zostać w twojej kieszeni. Elektrownie zużywają ogromne ilości wody do chłodzenia, dlatego unikanie niepotrzebnego zużycia prądu jest, pośrednio, sposobem na zmniejszenie zużycia wody na świecie. Co więcej, działa to w obie strony. Zmniejszenie zużycia wody powoduje również mniejsze nakłady energii elektrycznej potrzebnej do jej wydobywania i uzdatniania.
22 marca obchodzimy Dzień Wody. To doskonała okazja do tego, by głośno mówić o problemie braków wody w Polsce i na świecie, ale też do tego, by się w temacie dokształcać. Nie dowierzasz, że Polska pustynnieje? Zajrzyj do naszego raportu o stanie wody w Polsce , sporządzonego w 2023 r. we współpracy z ekspertką, dr Alicją Pawelec, hydrobiolożką i specjalistką ds. ekosystemów wodnych. W raporcie podajemy dane w sposób zrozumiały i przystępny dla każdego. Dzielimy się nim, by szerzyć wiedzę o problemie, jakim są zbyt małe zasoby wody pitnej w Polsce. Przeczytasz w nim również, jakie kraje mają największe rezerwy wody, do czego przeciętny Polak zużywa wodę oraz czy i kiedy zabraknie nam wody. Poznasz także jeszcze więcej sposobów na jej niemarnowanie.
Oszczędzanie wody w domu nie wymaga rewolucyjnych zmian ani wielkich inwestycji. Zacznij od wprowadzenia prostych nawyków i drobnych zmian. Mogą one przynieść znaczące oszczędności zarówno dla twoich rachunków, jak i dla środowiska naturalnego.
Podsumowanie artykułu
Spadek dostępności wody może się wiązać z wieloma niekorzystnymi konsekwencjami - od wzrostu cen żywności i innych produktów, po okresowe braki wody i zmiany w środowisku (np. wysychanie rzek i jezior), a przez to zaburzenie ekosystemów. Również Polska pustynnieje i ma jeden z mniejszych w Europie zasobów wody pitnej! Oszczędzanie wody jest też korzystne ze względów finansowych - pozwala realnie zmniejszyć wysokość rachunków.
Warto m.in. zakręcać wodę podczas mycia zębów czy rąk, zamienić kąpiele w wannie na szybki prysznic, zbierać do wiadra lub innego naczynia wodę lecącą z kranu zanim się nagrzeje, stosować perlatory oraz wstawiać pranie zawsze z pełnym załadunkiem i w trybie EKO.
Oszczędzanie wody w kuchni również jest istotne dla zmniejszenia jej zużycia. Warto myć naczynia w zmywarce zamiast ręcznie, wstawiać zmywarkę z pełnym załadunkiem i w trybie EKO, zbierać wodę po płukaniu warzyw i owoców, oraz wykorzystywać ponownie wodę po gotowaniu niektórych produktów, takich jak makaron.
Materiały źródłowe:
[1] https://wodociagi.krakow.pl/jakosc-wody/ciekawostki/ile-wody-zuzywamy.html
