W pracy i w drodze do pracy spędzamy większość naszego dnia. Dlaczego więc wchodząc do biura, czy jadąc do niego, zapominamy o zasadach ekologii i dbaniu o środowisko – wyrzucamy śmieci, gdzie popadnie, nieracjonalnie dysponujemy materiałami biurowymi czy zamawiamy dużo jedzenia na wynos? Sprawdź, jak możesz stać się bardziej uważnym i zacząć funkcjonować w duchu zero waste w pracy. Poznaj akcesoria less waste, które pomogą ci przestrzegać zasad ekologii w biurze.
Czym jest zero waste i jak można przełożyć jego zasady na środowisko pracy?
Zero waste (zwane też no waste lub less waste) to ruch, postulujący ograniczanie marnowania surowców i (w razie możliwości) ponowne ich wykorzystywanie w celu zmniejszenia generowanej ilości śmieci oraz poprawy stanu środowiska naturalnego.
Jego zwolennicy kierują się filozofią życiową opartą o tzw. zasadę 5R:
refuse (z ang. odmawiaj) – mów nie jednorazówkom – zarówno torbom na zakupy, jak i plastikowym sztućcom, słomkom, pojemnikom na jedzenie, czy wodzie w jednorazowych butelkach;
reuse (z ang. używaj ponownie) – w razie możliwości wykorzystuj ponownie surowce – zarówno opakowania, jak i resztki jedzenia (z pozostałości po mięsie obiedzie można zrobić pyszną sałatkę na lunch do pracy);
reduce (z ang. redukuj) – kupuj mniej, ale mądrzej, na przykład zamiast co miesiąc kupować soki w jednorazowych opakowaniach, postaw na sokowirówkę, albo zamiast targać ze sklepu zgrzewki wody butelkowanej, zacznij korzystać z saturatora SodaStream;
recycle (z ang. recyklinguj) – pamiętaj o segregacji odpadów, by można było je ponownie przetworzyć i zmniejszyć ilość śmieci zalegających w przyszłości na wysypiskach;
rot (z ang. kompostuj) – resztki organiczne, których nie da się przetworzyć, można wykorzystać do stworzenia cennego nawozu dla roślin doniczkowych czy ogrodowych.
Oczywiście tych zasad dużo łatwiej jest przestrzegać, gdy wprowadzamy je we własnym domu. W warunkach pracy jest to trudniejsze, ponieważ takie czynności jak recykling czy redukcja jednorazówek w biurze zależą od dobrej woli wielu osób oraz odpowiedniej organizacji odgórnej. Pamiętaj jednak, że nawet jeżeli firma, w której pracujesz nie myśli przyszłościowo i proekologicznie, twoje działanie zgodne z zero waste nie idzie na marne.
Stosowanie się do reguł no waste przez pojedyncze jednostki może się wydawać walką z wiatrakami, jednak sięgając po akcesoria i rozwiązania zero waste mamy realny wpływ na rynek. Przede wszystkim producenci widzą nasze zainteresowanie ekologią i ruchem less waste, skłaniamy ich więc do przemyśleń i kreujemy popyt. Zachęcamy tym samym firmy do bardziej etycznej produkcji i tworzenia produktów wielorazowych zamiast jednorazówek choćby w celach marketingowych, a w naszych biurach do proekologicznej atmosfery pracy i korzystania z mądrych i lepszych dla środowiska rozwiązań.
Segregowanie śmieci w pracy
Poprawny recykling jest jedną z podstaw zero waste. Pamiętajmy też, że segregacja śmieci w miejscu pracy jest obecnie obowiązkowa. Pracodawca, o ile nie chce podlegać karom finansowym (zgodnym z nowelizacją ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach Dz.U. z 2019 r. poz. 1579) i wyższym opłatom za wywóz śmieci, powinien zapewnić pracownikom kosze na szkło, tworzywa sztuczne i metale, odpady bio, papier oraz odpady zmieszane, by mieli możliwość prawidłowego recyklingu. Połowę sukcesu mamy więc za sobą.
Niestety w pracy – gonieni terminami i zaabsorbowani zadaniami – często zapominamy o prawidłowym wyrzucaniu śmieci. Należy jednak pamiętać, że podjęcie decyzji co do tego, w którym pojemniku umieścimy odpadek trwa tylko sekundę, ale już jego późniejsze odseparowanie w sortowniach może wymagać wielu godzin i utrudnić lub uniemożliwić proces segregacji i ponownego przetworzenia partii śmieci pochodzących z naszego biura.
Co ciekawe, firmy nie mogą obecnie zakładać własnych kompostowników (zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z 10.11.2015 r. takie przetwarzanie odpadów może przeprowadzać tylko osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorstwem), jednak odpadki takie jak fusy po kawie czy herbacie, odkrojone końcówki warzyw i owoców albo obierki zawsze można samodzielnie zbierać do niedużego pojemnika wielorazowego, a następnie zabrać do domu w celu kompostowania. Założenie przydomowego kompostownika nie jest trudne – można to zrobić, nawet mieszkając w bloku. Obecnie w sklepach dostępne są całe gamy kompostowników balkonowych.
Mądre gospodarowanie materiałami biurowymi
Zwykle w biurach mamy pod dostatkiem materiałów takich, jak notesy, karteczki samoprzylepne, długopisy, ołówki czy papier do drukarki. Przez to, że praktycznie nie zauważamy ich ubytku, mamy tendencję do nadużywania tego stanu rzeczy i marnowania sporej ich ilości. Jeśli chcesz być bardziej zero waste postaraj się uważniej z nich korzystać, np. wykorzystywać na notatki obie strony kartki zanim ją wyrzucisz, pisać mniejszymi literami, by więcej danych zmieściło się na tej samej przestrzeni, czy też ograniczyć się do notowania za pomocą urządzeń elektronicznych lub korzystania z aplikacji i rozwiązań organizujących pracę, zamiast notesów i organizerów.
Pamiętaj – mniej zmarnowanego papieru to mniej nowej jego produkcji, a mniejsza produkcja to mniej ściętych drzew, a co za tym idzie zdrowsze i piękniejsze środowisko naturalne.
Przemyślane zamawianie żywności na wynos
W większości firm istnieje „szuflada wstydu”, w której kłębią się plastikowe i drewniane sztućce, woreczki, serwetki, słomki do napojów, mieszadełka, pałeczki i inne jednorazówki dołączane do posiłków na wynos. Niestety mało kto do niej zagląda w celu innym niż umieszczenie tam kolejnych niepotrzebnych nikomu drobiazgów. Zazwyczaj, gdy szuflada ulega przepełnieniu, cała jej zawartość ląduje na śmietniku, a puste miejsce ponownie stopniowo się zapełnia.
Jak możesz ograniczyć ilość takich odpadów?
Po pierwsze – zaznaczając w aplikacjach opcję „bez sztućców, słomek i serwetek”. W większości nowoczesnych firm za pośrednictwem których da się zamówić posiłki, jest już taka opcja.
Po drugie – rzadziej zamawiając na wynos. Warto zdawać sobie sprawę, że dania z dowozem generują nie tylko dodatkowe sztućce. Na śmietniku lądują też styropianowe i plastikowe opakowania. Dobrze jest widzieć też, że nawet opakowania z papieru nie są ekologiczne. Zatłuszczony karton, w którym dowożone są do klientów burgery czy pizza, nie nadaje się do recyklingu (i nie powinien być wrzucany do kosza na papier). Zamiast zamawiać, lepiej więc po prostu wyjść na przerwę na lunch do pobliskiej knajpki czy stołówki dla pracowników i zjeść posiłek na miejscu;
Po trzecie – przygotowując posiłki i napoje w domu, zabierając je ze sobą do pracy w pojemnikach i butelkach wielorazowych.
Częstsze spacery do pracy i dojazdy rowerem
Postaraj się wybierać rower zamiast samochodu trochę częściej niż od święta. A jeśli masz tylko 2-3 przystanki do pracy, wyjdź wcześniej z domu i zrób sobie spacer do pracy. Przysłuży się to nie tylko przyrodzie, ale również i twojemu zdrowiu. Ponadto pozwoli oszczędzić ci na paliwie.
Akcesoria zero waste i less waste, które przydadzą się w pracy i w drodze do pracy
W utrzymaniu zasad zero waste w pracy pomogą ci coraz liczniej pojawiające się na rynku akcesoria:
Szklane pojemniki na żywność
Szklane opakowania na jedzenie nie tylko nie rozkładają się 500 lat, jak te plastikowe, ale również są bardziej higieniczne. Można je wyparzyć wrzątkiem bez obaw, że ulegną uszkodzeniu. Lepiej zatrzymują też temperatury, dzięki czemu jedzenie jest dłużej ciepłe;
Saturator do wody gazowanej
Zamiast kupować wodę gazowaną czy ulubione gazowane napoje w butelkach, możesz gazować wodę samodzielnie w domu za pomocą ekspresu SodaStream i zabierać ją ze sobą do pracy. Urządzenie to dodaje wodzie bąbelków dzięki wymiennym cylindrom z CO2. Marka SodaStream zachęca do oddawania naboi w sklepach, gwarantując upusty cenowe na nowe cylindry (przy wymianie zużytego naboju płacisz tylko za gaz).
Dowiedz się wszystkiego, co musisz wiedzieć o nabojach CO2 do ekspresów SodaStream
Co ciekawe, ekspresy do wody gazowanej Soda Stream mogą pomóc ci przygotować nie tylko wodę z bąbelkami, ale również ulubione słodkie, gazowane napoje np. Pepsi, 7-up, Pepsi Max czy Mirindę. Wystarczy, że dodasz do wody specjalne syropy smakowe, które powstały przy współpracy z producentem tych napojów (w stu procentach oddają więc ich smak). W ofercie SodaStream znajdują się także syropy owocowe i opcja dla osób, które lubią smak i działanie napojów energetycznych.
Saturator do wody gazowanej to świetne urządzenie nie tylko do domu. Jeśli jesteś właścicielem firmy, możesz sprezentować go swoim podwładnym. Z pewnością docenią tę wygodną i ekologiczną opcję. Urządzenie jest bezprzewodowe, więc możesz je postawić w dowolnym miejscu.
Poznaj sekrety recyklingu plastiku
Butelka wielorazowa na wodę
Wielorazowa butelka pozwala ograniczyć kupno wody w jednorazowych butelkach. Najlepiej postawić na butelkę szklaną lub zrobioną z tritanu – nowoczesnego plastiku (odpornego na uszkodzenia i matowienie), który nie zawiera kontrowersyjnego BPS (bisfenolu S) i BPA (bisfenolu A), jak inne tworzywa sztuczne. Materiał ten jest na tyle wytrzymały, że spokojnie posłuży przez wiele lat.
W butelkach tritanowych Fuse oraz My Only Bottle SodaStream można od razu gazować wodę za pomocą saturatora SodaStream. Mają szczelne zamknięcia, które gwarantują, że bąbelki nie uciekną. Woda będzie silnie nagazowana nawet cały dzień.
Woskowijki
Woskowijki to nawoskowane bawełniane kawałki materiału, które z powodzeniem zastąpią folię aluminiową i celofanową folię spożywczą. Można je kupić, ale także zrobić samemu w domu z wosku świecy i czystych lnianych lub bawełnianych szmatek. Można w ten sposób zrecyklingować np. ścierki, które przestały nam się podobać czy pasować do wystroju kuchni po remoncie.
Termos i kubek termiczny
Dzięki naczyniom termicznym napoje dłużej są przyjemnie ciepłe. Rzadziej będziesz więc chodzić do kuchni, by gotować wodę i stracisz mniej czasu. Doceni to też nasza planeta – mniej podgrzewania wody to mniejsza utrata prądu lub gazu. W warunkach domowych, w przypadku jednej osoby, zysk energii może być tak mały, że niemal niezauważalny, ale w firmie, w której kawę i herbatę codziennie parzy sobie setki pracowników, to będzie już coś!
Co jeszcze możemy zrobić dla środowiska w miejscu pracy?
Nie oszukujmy się – zero waste to zmiana nawyków, która wymaga pracy. Ale, co ważne, to też zmiana myślenia. Gdy już wdrożysz się w rytm uważnego spoglądania na codzienne czynności i rozpoznawania ich znaczenia dla zmniejszania odpadów i odciążania środowiska naturalnego, samodzielnie zaczniesz wpadać na rozwiązania, które wcześniej nigdy nie przyszłyby ci do głowy. My podamy ci zaraz dwa, ale z pewnością wymyślisz więcej!
Oszczędzanie prądu i wody
Pamiętaj – to, że nie płacisz bezpośrednio za energię czy wodę zużytą w miejscu pracy, nie znaczy, że powinny się one marnować. Gaś światło, wychodząc z pomieszczeń i namydlaj ręce przed włączeniem strumienia wody w kranie. W skali dnia to mało, ale w skali roku, czy kilku lat pracy, to już wiele. Może twój szef ci za to nie podziękuje, ale planeta choć trochę odczuje twoje systematyczne działania związane z oszczędnością surowców. Będziesz dawać też dobry przykład, dzięki czemu jest szansa, że inni pracownicy również zwrócą większą uwagę na swoje nawyki i pójdą w twoje ślady.
Zgłoszenie pracodawcy potrzeby urządzeń i akcesoriów zero waste
Swoje pomysły, jak usprawnić miejsce pracy i uczynić je bardziej eco friendly możesz zgłosić bezpośrednio do przełożonych lub do działu HR. A jakie to mogą być rozwiązania? Przykładowo:
zamiast papierowych flipchartów do zapisywania pomysłów, możecie podczas spotkań korzystać z białej tablicy markerowej – to pozwoli ograniczyć marnowanie kartek;
zamiast wody z bąbelkami w jednorazowych plastikowych butelkach, w kuchni mogą stanąć saturatory do wody gazowanej SodaStream;
można zasugerować też takie rozwiązania, jak montaż samozamykaczy w drzwiach, czyli automatycznych mechanizmów zamykania drzwi. To przyda się szczególnie zimą – pozwoli ograniczyć utratę ciepła z pomieszczeń i zmniejszyć konieczność poboru energii potrzebną do ogrzania miejsca pracy;
zmiana baterii kranowych na takie, które ograniczają zużycie wody, także może być cenną sugestią.
Rozważny pracodawca powinien docenić twoje pomysły i zaangażowanie w usprawnienie miejsca pracy. Szczególnie że wszystkie powyższe zmiany wiążą się także z długofalowymi oszczędnościami dla niego samego.
Źródła:
